Tết và mai

Mỗi Tết đi qua, một chút buồn không rõ ở lại, như vướng vất bởi một thời đã xa, thời của dân tộc thuần nông vui Tết tự cung tự cấp. Nhánh mai cắt ngoài vườn nhà, bộ lư tự lau chùi sáng bóng để tỏ lòng hiếu thảo thành thực với tổ tiên. Nếp thơm tự quết bánh phồng, làm bánh tét, trái cây vườn nhà đem làm mứt, chăm chút khéo tay, đậm đà vị ngọt dân dã, tinh sạch. Tết vất vả, chộn rộn, nhiêu khê trăm việc chuẩn bị mà lại vui, đầm ấm không khí quần tụ, đoàn kết trong cộng đồng, họ mạc, gia đình.

Bây giờ, người thành phố không lo tết mà sắm tết. Dọn dẹp, trang trí nhà cửa, đã có Ôshin thời đại. Hoa trái, bánh mứt, quần áo, rượu bia, thức ăn,.. chỉ cần phóng xe đến chợ, mua mỗi thứ một ít, loáng cái là xong. Người nhà quê cũng không lo Tết mà tách nửa số nhân khẩu trong nhà ra chợ bán Tết, phập phồng với rau cải, quýt, bưởi dội chợ, xuống giá bọt bèo. 29 tết, mua một cặp cúc đại đoá, trả giá 30 nghìn. Chị hàng bông buồn thiu, hạ một câu mà thấy đắng lòng: “Cực khổ tháng trời mới có hai chậu cúc! Bỏ chồng bỏ con, ra chợ, mướn chỗ bán, ăn gió nằm sương cả tuần rồi! Trả chi ngặt vậy, chú ơi!?”.

Thời tiết lạnh dài, mai chẳng kịp đâm nụ ra hoa, giá mai chậu cao ngất trời nên chẳng bán được mấy. Nghe đâu nhà vườn trồng mai ở một tỉnh miền Tây năm nay thua lỗ 40 tỷ đồng, chơi tết mà nặng lòng với món nợ vay ngân hàng còn đó. Những khu chợ hoa, những đường phố năm nào hễ đến 28 tết là ngập tràn mai nhánh giá rẻ dành cho người nghèo thành phố vậy mà năm nay trống trơn, đìu hiu khiến người lại qua cũng cảm thấy thiêu thiếu một cái gì. Tết này, lớp trung lưu trở xuống đành ngậm ngùi với cảnh nhà thiếu vắng một nhành mai làm điềm tốt đầu năm. May mắn nếu có thật cũng phải mua bằng tiền nên xem ra khó tới được người nghèo.

Đỗ Phủ xưa chỉ thấy một cánh hoa rơi đã day dứt vì vẻ xuân giảm đi mấy phần (Nhất phiến hoa phi giảm khước xuân). Giờ, ta linh động biết bao khi mua hoa giả gắn lên nhành mai thật cằn cội chẳng chịu nở hoa đúng giao thừa nên chẳng sợ rơi đâu. Chỉ day dứt rằng những thứ giả tạo đang làm ta dần quên đi niềm vui Tết thuần phác, thành thực của thời đã xa.. . 

Nguyễn Kim Châu

                                                                                                    Tết 2010.

Nguồn ảnh: Internet